1. Tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức
Một trong những biện pháp quan trọng nhất trong công tác phòng chống thuốc lá và ma túy là tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức của học sinh về những hậu quả nghiêm trọng của việc sử dụng chúng. Tại các trường THPT, ban giám hiệu và các thầy cô giáo thường xuyên tổ chức các buổi tuyên truyền, tọa đàm với chủ đề về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử và ma túy. Những buổi tuyên truyền này thường được tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau như phát thanh học đường, chiếu phim tư liệu, mời các chuyên gia về nói chuyện, hay tổ chức các buổi giao lưu với các cựu người nghiện ma túy để học sinh có thể hiểu rõ hơn về những nguy hiểm tiềm ẩn khi sử dụng.
Bên cạnh đó, nhà trường còn lồng ghép nội dung này vào các tiết học giáo dục công dân và sinh hoạt dưới cờ hàng tuần. Qua đó, học sinh được tiếp cận thường xuyên với các thông tin bổ ích và hiểu rõ hơn về tác hại của việc sử dụng thuốc lá và ma túy.
2. Xây dựng môi trường học tập lành mạnh, không khói thuốc
Môi trường học đường là nơi quan trọng để học sinh phát triển về cả thể chất lẫn tinh thần. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe của học sinh, các trường THPT đã thực hiện nghiêm ngặt quy định cấm hút thuốc trong khuôn viên trường học. Việc không sử dụng thuốc lá hay ma túy không chỉ là trách nhiệm của từng học sinh mà còn là cam kết của cả nhà trường, giáo viên và phụ huynh.
Các trường thường xuyên kiểm tra và giám sát kỹ lưỡng để đảm bảo không có hành vi vi phạm trong trường học. Những học sinh vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm khắc, có thể bao gồm các hình thức phạt cảnh cáo, thông báo đến gia đình, thậm chí là đình chỉ học nếu tái phạm nhiều lần. Điều này nhằm tạo ra một môi trường học tập an toàn, lành mạnh, không có sự xuất hiện của các chất kích thích.
3. Sự phối hợp giữa nhà trường, phụ huynh và cộng đồng
Công tác phòng chống thuốc lá và ma túy không thể chỉ dừng lại ở phạm vi nhà trường, mà cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, phụ huynh và cộng đồng. Phụ huynh cần thường xuyên quan tâm, theo dõi hành vi của con em mình và cùng nhà trường phát hiện kịp thời những biểu hiện bất thường, từ đó có những biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Ngoài ra, các tổ chức đoàn thể trong cộng đồng cũng có vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho thanh thiếu niên về tác hại của thuốc lá và ma túy. Các hoạt động ngoại khóa, phong trào thể thao, văn nghệ được tổ chức thường xuyên tại trường học và khu dân cư cũng là một cách giúp học sinh tránh xa các cám dỗ, đồng thời rèn luyện thói quen sống lành mạnh, tích cực.
4. Đẩy mạnh phong trào Đoàn – Hội
Các tổ chức Đoàn – Hội trong trường học có vai trò đặc biệt trong việc lan tỏa các thông điệp tích cực về phòng chống thuốc lá và ma túy đến học sinh. Các chương trình như “Thanh niên nói không với ma túy”, “Trường học không khói thuốc”, “Tuổi trẻ sống khỏe” được Đoàn Thanh niên triển khai rộng rãi nhằm khích lệ học sinh tham gia các hoạt động ý nghĩa, tránh xa các hành vi tiêu cực.
Ngoài ra, các chiến dịch truyền thông qua mạng xã hội, phát động phong trào thi đua giữa các lớp về việc xây dựng môi trường học tập không thuốc lá cũng được áp dụng, giúp học sinh có ý thức hơn trong việc bảo vệ sức khỏe bản thân và những người xung quanh.
5. Hỗ trợ tâm lý và can thiệp kịp thời
Trong một số trường hợp, học sinh đã có hành vi sử dụng thuốc lá hoặc ma túy do áp lực tâm lý, căng thẳng hoặc ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài. Vì vậy, bên cạnh các biện pháp cứng rắn, nhà trường còn cần có những biện pháp hỗ trợ tâm lý, tư vấn kịp thời cho học sinh. Việc lắng nghe, chia sẻ và tư vấn từ các chuyên gia tâm lý hoặc giáo viên chủ nhiệm sẽ giúp học sinh giải tỏa áp lực và tìm ra cách giải quyết vấn đề mà không phải dựa vào các chất kích thích.
Những học sinh có dấu hiệu hoặc từng vi phạm về việc sử dụng thuốc lá và ma túy cần được nhà trường quan tâm, theo dõi và hỗ trợ sát sao hơn. Việc tư vấn, hỗ trợ và tạo cơ hội để các em sửa chữa sai lầm là điều rất cần thiết để giúp các em hòa nhập trở lại với môi trường học tập.
Công tác phòng chống thuốc lá điện tử, thuốc lá truyền thống và ma túy tại các trường THPT là một nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Việc giáo dục, tuyên truyền và tạo ra một môi trường học tập lành mạnh sẽ giúp học sinh hiểu rõ tác hại của các chất kích thích và tránh xa chúng. Đồng thời, việc hỗ trợ kịp thời và can thiệp sớm sẽ giúp những học sinh có nguy cơ vi phạm tìm lại được hướng đi đúng đắn trong cuộc sống, phát triển toàn diện và trở thành những công dân có ích cho xã hội.
