Văn hoá ứng xử của người Việt đã được hình thành trong quá trình giao tiếp qua 4000 năm dựng nước và giữ nước. Cái đẹp trong văn hoá ứng xử được cha ông ta lưu giữ, truyền lại từ đời này sang đời khác.

Ngày nay mặc dù xã hội đã có nhiều thay đổi nhưng giao tiếp ứng xử vẫn có tầm quan trọng đặc biệt. Nó tạo nên các mối quan hệ đẹp có văn hóa, có đạo đức trong cộng đồng dân cư, trong tình bạn, trong tình yêu, trong gia đình, trong nhà trường, trong kinh doanh, đàm phán - thương lượng, khi có những bất đồng có thể dẫn đến xung đột.

Giao tiếp ứng xử có văn hoá, có đạo đức là cơ sở để có những mối quan hệ thân thiện trong cộng đồng, quan hệ tình nghĩa trong gia đình, quan hệ hợp tác trong kinh doanh là cơ sở để tạo ra môi trường xã hội có lọi cho sức khoẻ của con người. Trong cuộc sống hàng ngày, người Việt Nam luôn quan tâm đến vấn đề giao tiếp. Người Việt Nam do thiên về tình hơn về lý nên khi giao tiếp con người luôn đề cao vai trò của việc sử dụng ngôn ngữ để đảm bảo cho sự đoàn kết nhất trí, cho cuộc sống vui vẻ hài hoà. Vì vậy ca dao Việt Nam có câu:

Lời nói không là dao

Mà cắt lòng đau nhói

Lời nói không là khói

Mà khoé mắt cay cay

Lời nói không là mây

Mà đưa ta xa mãi

Sao không ngồi nghĩ lại

Nói với nhau nhẹ nhàng.

Người Việt Nam luôn nhắc nhở nhau khi giao tiếp, nói năng phải cân nhắc lựa chọn, tránh kiểu hành xử khiếm nhã làm mất lòng người khác. Ông cha ta luôn dạy con cháu: “Ăn phải nhai, nói phải nghĩ”. Và đi cùng với lời nói là cách ăn mặc. Người Việt ta luôn giữ những thuần phong mỹ tục ở nơi tôn nghiêm chùa chiền, các lễ hội lớn mang tính dân tộc.

 Hơn nữa người Việt luôn coi trọng nghĩa tình, những lúc khó khăn, có công có việc người ta đến với nhau vì tình chứ không phải vì vật chất, nên trong văn hoá ứng xử, người Việt rất coi trọng tinh thần, đặt tinh thần lên hàng đầu. Kính trên nhường dưới là một trong những nét đẹp của văn hóa người Việt, ta để dàng bắt gặp hình ảnh những thanh niên nhường chỗ ngồi trên xe bus cho những cụ già.

Cùng với đó là văn hóa xếp hàng, từ trước tới nay đó là điều mà dân tộc ta luôn cần nhìn nhận và thay đổi. Và có thể thấy mọi người đã có ý thức hơn, như trong đại dịch COVID-19 mọi người dân tại Đà Nẵng đã trật tự xếp hàng để nhận các vật phẩm tiếp tế. Đó là một điều đáng tự hào đối với dân tộc ta.

Cái đẹp trong văn hoá ứng xử của con người Việt Nam là cái đẹp mang tính nhân dân, nó phục vụ đại đa số nhân dân. Cái đẹp mang tính dân tộc, nó phản ánh cái đẹp riêng của con người Việt Nam. Cái đẹp đó còn mang tính nhân loại vì nó là tia sáng mà tất cả mọi người trên hành tinh này muốn hướng tới. Cái đẹp đó đậm đà bản sắc dân tộc, bởi bản sắc đó là cái lõi, cái hồn đất, hồn nước, tinh hoa của dân tộc. 

Theo vanhoaevn.com

(Mai Dung sưu tầm)